Bảo hộ kiểu dáng công nghiệp là chế độ pháp lý nhằm bảo hộ hình thức, kiểu dáng bên ngoài của sản phẩm. Nó giúp các nhà thiết kế và doanh nghiệp sở hữu độc quyền đối với kiểu dáng công nghiệp sản phẩm của họ, ngăn chặn việc sao chép hoặc sử dụng trái phép. Để biết thêm chi tiết về bảo hộ kiểu dáng công nghiệp hãy cùng Long Phan tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Khái niệm về kiểu dáng công nghiệp

Kiểu dáng công nghiệp 

Theo Khoản 13 Điều 4 của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 (được sửa đổi bổ sung 2009, 2019, 2022), kiểu dáng công nghiệp được định nghĩa là hình dáng bên ngoài của một sản phẩm hoặc bộ phận có thể được lắp ráp thành một sản phẩm phức hợp. Kiểu dáng công nghiệp được biểu diễn thông qua hình khối, các đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố này và có thể quan sát được trong quá trình sử dụng thông thường của sản phẩm hoặc sản phẩm phức hợp.

Điều kiện bảo hộ kiểu dáng công nghiệp

Theo Điều 63 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi bổ sung 2009, 2019, 2022) quy định kiểu dáng công nghiệp được bảo hộ nếu đáp ứng 03 điều kiện sau đây:

Thứ nhất, kiểu dáng công nghiệp phải có tính mới: 

Quy định tại Điều 65 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi bổ sung 2009, 2019, 2022) tính mới của kiểu dáng công nghiệp được mô tả như sau: 

• Kiểu dáng công nghiệp được xem là có tính mới nếu có sự khác biệt so với những kiểu dáng công nghiệp đã được tiết lộ, công khai dưới mọi hình thức sử dụng, mô tả bằng văn bản hoặc bất kỳ phương tiện nào khác, cả trong nước và quốc tế trước ngày nộp đơn hoặc trước ngày ưu tiên nếu có 
• Hai kiểu dáng công nghiệp không được xem là khác biệt nếu chúng chỉ khác biệt về đặc điểm tạo dáng không dễ nhận biết, ghi nhớ và không thể sử dụng để phân biệt tổng thể giữa chúng 
• Kiểu dáng công nghiệp được coi là chưa tiết lộ, công khai nếu chỉ một số người hạn chế được biết đến và có nghĩa vụ giữ bí mật về kiểu dáng công nghiệp đó 
• Kiểu dáng công nghiệp không mất tính mới nếu được công bố trong các trường hợp sau, với điều kiện đợi đăng ký kiểu dáng công nghiệp phải được nộp trong thời hạn sáu tháng kể từ ngày công bố 
• Kiểu dáng công nghiệp được người khác công bố mà không được sự cho phép của người có quyền đăng ký theo quy định tại Điều 86 và 86a Luật Sở hữu trí tuệ 2005( sửa đổi bổ sung 2022) 

Thứ hai, kiểu dáng công nghiệp phải có tính sáng tạo

• Kiểu dáng công nghiệp được xem là có tính sáng tạo khi dựa vào các kiểu dáng công nghiệp đã được công khai dưới mọi hình thức sử dụng , mô tả bằng văn bản hoặc bất kỳ phương tiện khác, cả trong nước và quốc tế, ngày nộp đơn hoặc trước ngày ưu tiên nếu đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp được hưởng quyền ưu tiên. Trong trường hợp này, kiểu dáng công nghiệp không thể được tạo ra một cách dễ dàng đối với những người có kiến thức trung bình về lĩnh vực tương ứng 
• Việc tạo ra kiểu dáng một cách dễ dàng cũng có thể được thể hiện thông qua việc sáng tạo kiểu dáng từ các hoạt động như mô phỏng các hình dáng bên ngoài của sự vật, hiện tượng trong tự nhiên, sử dụng các hình học cơ bản, sao chép hoàn toàn hoặc một phần hình dạng của các công trình nhân tạo 

Căn cứ vào quy định tại Điều 66 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi bổ sung 2009, 2019, 2022),

Thứ ba, kiểu dáng công nghiệp phải có khả năng áp dụng công nghiệp:

Theo Điều 67 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (được sửa đổi bổ sung 2009, 2019, 2022), kiểu dáng công nghiệp được coi là có khả năng áp dụng chế tạo thành hàng loạt sản phẩm khác bằng phương pháp công nghiệp hoặc thủ công nghiệp

Khả năng áp dụng công nghiệp là yếu tố quan trọng xác định điều kiện bảo hộ cho hình dạng bên ngoài của sản phẩm, liệu nó có được bảo hộ như là một kiểu dáng công nghiệp hay chỉ đơn thuần là tác phẩm mỹ thuật ứng dụng. Trong trường hợp kiểu dáng sản phẩm chỉ mang tính chất thẩm mỹ và tạo ra một sản phẩm đẹp mắt thì kiểu dáng đó chỉ tồn tại ở mức là sản phẩm nghệ thuật, được mọi người ngắm nhìn vẻ đẹp của nó.

Ngược lại, kiểu dáng công nghiệp như tên của nó, yêu cầu khả năng có thể ứng dụng tạo ra để hàng loạt sản phẩm có hình dáng bề ngoài tương tự. Như vậy để được đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp thì doanh nghiệp cần phải đáp ứng các các điều kiện đã nêu trên. 

Đối tượng có quyền đăng ký kiểu dáng công nghiệp

Mọi cá nhân và tổ chức đều được phép thực hiện quyền đăng ký kiểu dáng công nghiệp tại Việt Nam, bao gồm cả cá nhân, tổ chức trong nước và cả những người, tổ chức đến từ các quốc gia khác. Trong đó:

• Tác giả là người sáng tạo kiểu dáng công nghiệp bằng công sức và chi phí của bản thân.
• Tổ chức, cá nhân đầu tư kinh phí, phương tiện vật chất cho người tạo ra kiểu dáng công nghiệp dưới hình thức giao việc, thuê việc, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác và nếu việc thỏa thuận đó không trái với quy định của pháp luật.

Trường hợp mà tổ chức, cá nhân cùng nhau để sáng tạo ra hoặc đầu tư để tạo ra một kiểu dáng công nghiệp thì các tổ chức, cá nhân đó có quyền đăng ký và trong trường hợp tổ chức, cá nhân đều đồng ý.

Người có quyền đăng ký kiểu dáng công nghiệp cũng là người có quyền chuyển giao quyền đăng ký cho tổ chức, cá nhân khác dưới hình thức hợp đồng bằng văn bản, để thừa kế theo quy định của pháp luật, kể cả trong trường hợp kiểu dáng công nghiệp đã và nộp hồ sơ đăng ký.

Quy trình đăng ký kiểu dáng công nghiệp 

Thủ tục đăng ký 

Căn cứ vào Điều 108,109,110,114,118 Luật Sở hữu trí tuệ (được sửa đổi bổ sung 2009, 2019, 2022) thủ tục đăng ký kiểu dáng công nghiệp được Cục Sở hữu trí tuệ thực hiện theo trình tự  cụ thể như sau: 

Bước 1 : Thẩm định hình thức đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp 

Sau khi nhận đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp, Cục Sở hữu Trí tuệ sẽ xem xét các điều kiện về hình thức, ảnh, chủ sở hữu đơn, quyền nộp đơn, phân loại, trong thời hạn 01 tháng kể từ ngày nộp đơn.

Bước 2 : Công bố đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp 

Thời hạn công bố đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp là 02 tháng kể từ ngày có thông báo chấp nhận đơn hợp lệ. Nội dung công bố đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp bao gồm các thông tin liên quan đến đơn hợp lệ như được ghi trong thông báo chấp nhận đơn hợp lệ, cùng với hình ảnh và phân loại của kiểu dáng công nghiệp.

Bước 3 : Thẩm định nội dung đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp 

Việc thẩm định nội dung đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp trong thời hạn 09-12 tháng kể từ ngày công bố đơn. Cục Sở hữu Trí tuệ tiến xem xét các điều kiện đăng ký kiểu dáng công nghiệp để đánh giá khả năng cấp văn bằng cho kiểu dáng công nghiệp của chủ đơn. Trong trường hợp đơn đăng ký đáp ứng đủ điều kiện, Cục Sở hữu Trí tuệ sẽ phát thông báo dự định cấp văn bằng cho kiểu dáng công nghiệp đã được đăng ký

Bước 4 : Cấp văn bằng bảo hộ 

Thời hạn cấp văn bằng bảo hộ đăng ký kiểu dáng công nghiệp từ 02 – 03 tháng kể từ ngày nộp lệ phí cấp văn bằng. Sau khi quyết định cấp văn bằng được đưa ra, chủ đơn hoặc đại diện của chủ đơn sẽ nộp lệ phí và nhận giấy chứng nhận đăng ký kiểu dáng công nghiệp.

Thủ tục đăng ký kiểu dáng công nghiệp  

Hồ sơ cần chuẩn bị

Sau khi tra cứu khả năng bảo hộ kiểu dáng công nghiệp, chủ sở hữu kiểu dáng công nghiệp chuẩn bị các hồ sơ cụ thể như sau: 

• Tờ đăng ký kiểu dáng công nghiệp 
• Bản mô tả kiểu dáng công nghiệp bao gồm ( tên sản phẩm/ bộ phận sản phẩm mang kiểu dáng công nghiệp, Chỉ số phân loại , lĩnh vực sử dụng, Các kiểu dáng công nghiệp tương tư, ảnh chụp hoặc hình vẽ, bản chất và đặc điểm tạo dáng cơ bản của kiểu dáng công nghiệp ) 
•  Bản vẽ/ bộ ảnh chụp ( phải rõ ràng và sắc nét không lẫn với các sản phẩm khác với sản phẩm mang kiểu dáng công nghiệp yêu cầu bảo hộ, phải theo cùng một tỉ lệ, đúng kích thước, thể hiện đầy đủ bản chất của kiểu dáng công nghiệp như đã được mô tả 
• Giấy ủy quyền nộp hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp nếu đơn nộp thông qua người đại diện 
• Tài liệu chứng minh quyền đăng ký 
• Chứng từ nộp phí, lệ phí 

Thành phần hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp 

Hình thức nộp hồ sơ 

Người nộp đơn có thể lựa chọn giữa hình thức nộp đơn giấy hoặc hình thức nộp đơn trực tuyến thông qua Cổng dịch vụ công trực tuyến của Cục Sở hữu trí tuệ, chi tiết như sau:

Hình thức nộp đơn giấy:

Người nộp đơn có thể nộp đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp trực tiếp hoặc qua dịch vụ bưu điện đến một trong các điểm tiếp nhận đơn của Cục Sở hữu trí tuệ, cụ thể:

• Trụ sở Cục Sở hữu trí tuệ, địa chỉ: 386 Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội.
• Văn phòng đại diện Cục Sở hữu trí tuệ tại thành phố Hồ Chí Minh, địa chỉ: Lầu 7, tòa nhà Hà Phan, 17/19 Tôn Thất Tùng, phường Phạm Ngũ Lão, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh.
• Văn phòng đại diện Cục Sở hữu trí tuệ tại thành phố Đà Nẵng, địa chỉ: Tầng 3, số 135 Minh Mạng, phường Khuê Mỹ, quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng.

Hình thức nộp đơn trực tuyến:

Người nộp đơn cần thực hiện việc khai báo và gửi đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp trên Hệ thống tiếp nhận đơn trực tuyến của Cục Sở hữu trí tuệ.. Trong thời hạn 01 tháng kể từ ngày gửi đơn trực tuyến, người nộp đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp phải đến một trong các điểm tiếp nhận đơn của Cục Sở hữu trí tuệ vào các ngày làm việc trong giờ giao dịch để xuất trình Phiếu xác nhận tài liệu nộp trực tuyến và tài liệu kèm theo (nếu có) và nộp phí/lệ phí theo quy định. 

Lệ phí 

Để tiến hành thủ tục đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp thì cần nộp những loại lệ phí như sau:

• Lệ phí nộp đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp: 150.000 đồng.
• Phí phân loại kiểu dáng công nghiệp: 100.000 đồng/01 phân loại.
• Phí thẩm định đơn: 700.000 đồng/01 đối tượng.
• Phí công bố đơn: 120.000 đồng.
• Phí công bố từ hình thứ 2 trở đi: 60.000 đồng/01 hình.
• Lệ phí tra cứu thông tin nhằm phục vụ quá trình thẩm định: 480.000 đồng/01 đối tượng.
• Phí thẩm định yêu cầu hưởng quyền ưu tiên (nếu có): 600.000 đồng/01 đơn ưu tiên.
• Phí cấp văn bằng bảo hộ: 660.000 đồng/01 đối tượng với 06 ảnh.
• Lệ phí đại diện SHTT: theo mức phí quy định của mỗi đơn vị đại diện.

Thời hạn xử lý 

Kể từ ngày được Cục Sở hữu trí tuệ tiếp nhận, đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp được xem xét theo trình tự sau:

• Thẩm định hình thức: 01 tháng kể từ ngày nộp đơn.
• Công bố đơn: trong thời hạn 02 tháng kể từ ngày đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp có Quyết định chấp nhận đơn hợp lệ.
• Thẩm định nội dung: không quá 07 tháng, kể từ ngày công bố đơn.

Tuy nhiên, thời gian xử lý hồ sơ đăng ký kiểu dáng công nghiệp sẽ lâu hơn đáng kể do khối lượng hồ sơ Cục Sở hữu trí tuệ xử lý là rất lớn, có thể từ 18-25 tháng từ ngày nộp đơn.

Tư vấn bảo hộ kiểu dáng công nghiệp 

Đối với nhiều người, việc hiểu và đáp ứng các điều kiện để có thể đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp là khá phức tạp và rắc rối. Đó là lúc một dịch vụ tư vấn về điều kiện đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp trở nên quan trọng. Bằng cách cung cấp thông tin, hướng dẫn và hỗ trợ cá nhân hóa, Long Phan giúp đỡ khách hàng trong việc hiểu rõ hơn về các yêu cầu và quy định của pháp luật. Chúng tôi sẽ cung cấp dịch vụ tư vấn cho Quý khách xoay quanh những vấn đề sau:

• Điều kiện bảo hộ kiểu dáng công nghiệp
• Đối tượng có quyền đăng ký kiểu dáng công nghiệp
• Quy trình  đăng ký kiểu dáng công nghiệp;
• Hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ đăng ký;
• Thực hiện việc đăng ký kiểu dáng công nghiệp cho khách hàng 

Trên đây là những nội dung mà Long Phan cung cấp cho Quý khách về những điều kiện để đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp. Nếu quý khách có vấn đề cần sự hỗ trợ hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ của Long Phan, vui lòng gọi qua hotline: 0906.735.386 để được hỗ trợ nhanh nhất. Chúng tôi cam kết giúp Quý khách hiểu rõ và đáp ứng các yêu cầu của việc đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp một cách hiệu quả nhất