Hợp đồng mua bán hàng hóa là văn bản thỏa thuận ghi nhận quyền và nghĩa vụ của các bên khi thực hiện hợp đồng. Mặc dù việc mua bán hàng hóa không bắt buộc phải lập văn bản nhưng việc xác lập hợp đồng tạo điều kiện để các bên thực hiện giao dịch tối ưu nhất. Bài viết dưới đây của Long Phan sẽ trình bày cho Quý bạn đọc những thông tin cơ bản và cần thiết để xác lập hợp đồng mua bán hàng hóa.

Hợp đồng mua bán hàng hóa là gì?

Hợp đồng mua bán hàng hóa là thỏa thuận giữa bên bán và bên mua về việc chuyển giao quyền sở hữu hàng hóa. Khoản 8 Điều 3 Luật Thương mại 2005 định nghĩa mua bán hàng hóa là hoạt động thương mại, trong đó bên bán có nghĩa vụ giao hàng và chuyển quyền sở hữu, còn bên mua có nghĩa vụ thanh toán và nhận hàng.

Về bản chất, hợp đồng mua bán hàng hóa trong thương mại là một dạng cụ thể của hợp đồng mua bán tài sản. Kết hợp định nghĩa chung về hợp đồng mua bán tài sản và khái niệm riêng về mua bán hàng hóa, có thể hiểu hợp đồng mua bán hàng hóa là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên bán có nghĩa vụ giao hàng, chuyển quyền sở hữu hàng hóa và nhận thanh toán, còn bên mua có nghĩa vụ thanh toán, nhận hàng và quyền sở hữu hàng hóa.

Hợp đồng mua bán hàng hóa quy định rõ trách nhiệm của bên bán trong việc chuyển giao hàng hóa và của bên mua trong việc nhận hàng, thanh toán. Các điều khoản như thời gian giao hàng, địa điểm, phương thức giao hàng được thỏa thuận cụ thể trong hợp đồng để đảm bảo quyền lợi của cả hai bên.

Các loại hợp đồng mua bán hàng hóa phổ biến

Hợp đồng mua bán hàng hóa có hai loại chính: hợp đồng mua bán hàng hóa trong nước và hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế. Sự phân loại này dựa trên phạm vi giao dịch và luật áp dụng cho hợp đồng.

Hợp đồng mua bán hàng hóa trong nước áp dụng cho các giao dịch diễn ra trong phạm vi một quốc gia. Loại hợp đồng này tuân theo luật thương mại và dân sự của quốc gia đó. Tại Việt Nam, hợp đồng mua bán hàng hóa trong nước chịu sự điều chỉnh chủ yếu của Luật Thương mại 2005 và Bộ luật Dân sự 2015.

Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế liên quan đến các bên thuộc các quốc gia khác nhau. Loại hợp đồng này phức tạp hơn do phải xem xét luật pháp quốc tế và các công ước quốc tế về thương mại. Công ước Viên 1980 về Hợp đồng Mua bán Hàng hóa Quốc tế (CISG) là một trong những văn bản pháp lý quan trọng điều chỉnh loại hợp đồng này.

Ngoài ra, còn có các loại hợp đồng mua bán hàng hóa đặc thù như hợp đồng mua bán theo mẫu, hợp đồng mua bán qua sàn giao dịch điện tử, hợp đồng mua bán có điều kiện. Mỗi loại hợp đồng có những đặc điểm riêng về quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia.

Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Điều khoản Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng kỳ hạn

Hợp đồng kỳ hạn là loại hợp đồng mua bán hàng hóa có thời hạn giao hàng cụ thể trong tương lai. Điều 65 Luật Thương mại 2005 quy định rõ quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng kỳ hạn như sau:

Trường hợp bên bán thực hiện giao hàng theo hợp đồng, bên mua có nghĩa vụ nhận hàng và thanh toán. Đây là nghĩa vụ cơ bản của bên mua khi hợp đồng được thực hiện đúng cam kết.

Nếu các bên thỏa thuận về việc bên mua có thể thanh toán bằng tiền mà không nhận hàng, bên mua phải thanh toán cho bên bán khoản tiền chênh lệch giữa giá thỏa thuận trong hợp đồng và giá thị trường do Sở giao dịch hàng hóa công bố tại thời điểm hợp đồng được thực hiện.

Trong trường hợp ngược lại, nếu các bên thỏa thuận về việc bên bán có thể thanh toán bằng tiền mà không giao hàng, bên bán phải thanh toán cho bên mua khoản tiền chênh lệch giữa giá thị trường do Sở giao dịch hàng hóa công bố và giá thỏa thuận trong hợp đồng.

Các quy định này nhằm đảm bảo công bằng cho cả hai bên trong trường hợp một bên không thể hoặc không muốn thực hiện nghĩa vụ giao nhận hàng hóa theo hợp đồng.

Điều khoản Quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng quyền chọn

Hợp đồng quyền chọn là loại hợp đồng mua bán hàng hóa đặc biệt, trong đó một bên có quyền lựa chọn mua hoặc bán hàng hóa trong tương lai với giá đã thỏa thuận trước. Điều 66 Luật Thương mại 2005 quy định cụ thể về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng quyền chọn:

Bên mua quyền chọn mua hoặc quyền chọn bán phải trả tiền để được quyền lựa chọn. Số tiền này do các bên thỏa thuận và được gọi là phí quyền chọn.

Đối với quyền chọn mua, bên giữ quyền có quyền mua nhưng không có nghĩa vụ phải mua hàng hóa. Nếu bên giữ quyền quyết định thực hiện hợp đồng, bên bán có nghĩa vụ bán hàng. Trường hợp bên bán không có hàng để giao, họ phải thanh toán khoản chênh lệch giữa giá thỏa thuận và giá thị trường.

Đối với quyền chọn bán, bên giữ quyền có quyền bán nhưng không có nghĩa vụ phải bán hàng hóa. Nếu bên giữ quyền quyết định thực hiện hợp đồng, bên mua có nghĩa vụ mua hàng. Trường hợp bên mua không mua, họ phải thanh toán khoản chênh lệch giữa giá thị trường và giá thỏa thuận.

Nếu bên giữ quyền chọn quyết định không thực hiện hợp đồng trong thời hạn có hiệu lực, hợp đồng sẽ tự động hết hiệu lực.

Dịch vụ tư vấn, soạn thảo trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Long Phan cung cấp dịch vụ tư vấn và soạn thảo hợp đồng mua bán hàng hóa đảm bảo tối ưu quyền lợi cho các bên trong hợp đồng. Chúng tôi cung cấp cho Quý khách hàng các phạm vi công việc sau đây:

• Tư vấn quyền và lợi ích của các bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa.
• Tư vấn rủi ro và đề xuất phương án tối ưu quyền lợi của khách hàng.
• Review và đề xuất điều chỉnh hợp đồng của đối tác.
• Đồng hành, thay mặt thân chủ tham gia đàm phán các loại hợp đồng quốc tế.
• Cung cấp mẫu hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, trong nước chuẩn.

Sử dụng hợp đồng mua bán hàng hóa đúng chuẩn giúp tối ưu quyền lợi của các bên trong giao dịch hợp đồng.Việc soạn thảo hợp đồng chuẩn, đảm bảo quyền lợi ích của các bên là vô cùng cần thiết. Nếu Quý khách hàng cần soạn thảo hoặc review hợp đồng mua bán hàng hóa, liên hệ Chúng tôi qua hotline 0906735386. Long Phan sẵn sàng hỗ trợ Quý khách hàng xây dựng hợp đồng vững chắc, bảo vệ tối đa quyền lợi trong giao dịch thương mại.