Các trường hợp được coi là tranh chấp về đất đai theo quy định

Tổng quan bài viết

Tranh chấp về đất đai là vấn đề phức tạp trong lĩnh vực pháp lý tại Việt Nam. Các trường hợp tranh chấp thường liên quan đến quyền sử dụng đất, ranh giới đất, quy hoạch đất đai, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và các giao dịch chuyển nhượng đất. Bài viết này sẽ phân tích các nguyên nhân phổ biến dẫn đến tranh chấp, các trường hợp được coi là tranh chấp đất đai theo quy định pháp luật, và hướng giải quyết khi xảy ra tranh chấp.

Tranh chấp về đất đai
Tranh chấp về đất đai

Nguyên nhân phổ biến dẫn đến tranh chấp về đất đai hiện nay

Tranh chấp về đất đai thường phát sinh do nhiều nguyên nhân phức tạp. Hiểu rõ các nguyên nhân này giúp các bên liên quan nhận diện và có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Một số nguyên nhân phổ biến thường gặp là:

  • Thiếu rõ ràng về quyền sử dụng đất: Giấy tờ pháp lý không đầy đủ hoặc có sai sót, dẫn đến tranh chấp về chủ sở hữu hợp pháp của thửa đất.
  • Ranh giới đất không rõ ràng: Mốc giới bị xê dịch hoặc mất theo thời gian, gây bất đồng giữa các chủ đất liền kề về phạm vi sử dụng đất.
  • Thay đổi quy hoạch đất đai: Khi Nhà nước điều chỉnh quy hoạch, mục đích sử dụng đất thay đổi, ảnh hưởng đến quyền lợi của người sử dụng đất.
  • Cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chồng chéo hoặc sai sót: Một thửa đất được cấp nhiều giấy chứng nhận cho các chủ thể khác nhau, dẫn đến tranh chấp phức tạp.
  • Giao dịch chuyển nhượng đất không rõ ràng hoặc không tuân thủ pháp luật: Hợp đồng mua bán đất không công chứng, không đăng ký biến động, dễ gây ra tranh chấp sau này.
  • Thực hiện sai các thủ tục hành chính về đất đai: Việc đăng ký, cấp giấy chứng nhận, chuyển mục đích sử dụng đất không đúng quy định cũng là nguyên nhân gây tranh chấp.

Các trường hợp được coi là tranh chấp về đất đai

Căn cứ vào khái niệm về tranh chấp đất đai có thể chia tranh chấp đất đai thành các trường hợp sau đây:

  • Tranh chấp về quyền sử dụng đất: Đây là tranh chấp về việc ai là người có quyền sử dụng hợp pháp đối với một thửa đất cụ thể. Tranh chấp này thường xảy ra khi có sự chồng chéo về giấy tờ pháp lý hoặc khi có nhiều người cùng cho rằng mình có quyền sử dụng thửa đất.
  • Tranh chấp về quyền và nghĩa vụ liên quan đến các giao dịch dân sự về quyền sử dụng đất: Các tranh chấp này thường phát sinh khi một bên không thực hiện đúng nghĩa vụ trong hợp đồng Điển hình như các tranh chấp về chuyển nhượng, cho thuê, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất.
  • Tranh chấp liên quan khác liên quan đến đất có thể hiểu là các tranh chấp không thuộc các loại tranh chấp cụ thể đã được quy định tại các điều luật về đất đai, nhưng vẫn có liên quan đến quyền sử dụng đất như tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất, tranh chấp về việc chia tài sản chung của vợ chồng,….
Trường hợp tranh chấp về đất đai
Trường hợp tranh chấp về đất đai

Hướng giải quyết khi có tranh chấp về đất đai xảy ra

Khi tranh chấp đất đai phát sinh, các bên liên quan có thể lựa chọn một số hướng giải quyết sau:

  1. Thương lượng

Thương lượng trực tiếp giữa các bên là phương án đầu tiên nên xem xét. Các bên có thể tự thỏa thuận để đi đến giải pháp chung, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí. Tuy nhiên, phương án này đòi hỏi thiện chí từ tất cả các bên tham gia.

  1. Hòa giải

Hòa giải là bước tiếp theo nếu thương lượng không thành công. Theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐTP, đối với tranh chấp về quyền sử dụng đất, các bên phải thực hiện thủ tục hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã trước khi khởi kiện ra Tòa án.

Hòa giải có thể được thực hiện thông qua nhiều hình thức:

  • Hòa giải cơ sở: Được thực hiện tại thôn, làng, ấp, bản, tổ dân phố theo quy định của Luật Hòa giải cơ sở 2013.
  • Hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã: Bắt buộc đối với tranh chấp về quyền sử dụng đất.
  • Hòa giải tiền tố tụng tại Tòa án: Được thực hiện trước khi Tòa án thụ lý vụ án.
  1. Khởi kiện

Nếu hòa giải không thành công, các bên có thể lựa chọn khởi kiện ra Tòa án hoặc yêu cầu cơ quan hành chính giải quyết, tùy thuộc vào tính chất của tranh chấp:

  • Đối với tranh chấp đất đai có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì Tòa án có thẩm quyền giải quyết.
  • Đối với tranh chấp đất đai không có các giấy tờ nêu trên theo quy định tại khoản 2 Điều 243 Luật Đất đai 2024, các bên có thể lựa chọn khởi kiện tại Tòa án hoặc yêu cầu Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền giải quyết.

Khi khởi kiện ra Tòa án, các bên cần lưu ý về thời gian và chi phí tố tụng. Theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, thời hạn giải quyết vụ án dân sự sơ thẩm tối đa là 8 tháng kể từ ngày thụ lý. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều vụ án có thể kéo dài hơn do các yếu tố phức tạp.

Hoà giải tranh chấp về đất đai
Hoà giải tranh chấp về đất đai

Dịch vụ tư vấn chuyên sâu về lĩnh vực đất đai tại Long Phan

Tại Long Phan, chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn và hỗ trợ toàn diện về giải quyết tranh chấp về đất đai. Các dịch vụ của Long Phan bao gồm:

  • Tư vấn đánh giá tình trạng pháp lý của thửa đất tranh chấp;
  • Hỗ trợ xác định quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan;
  • Tư vấn lựa chọn phương án giải quyết tranh chấp phù hợp;
  • Hỗ trợ thương lượng và đại diện trong quá trình hòa giải;
  • Tư vấn soạn thảo các văn bản pháp lý liên quan đến tranh chấp;
  • Hỗ trợ giải quyết tranh chấp tại cơ quan hành chính có thẩm quyền;
  • Tư vấn rà soát và hoàn thiện hợp đồng liên quan đến quyền sử dụng đất.

Giải quyết tranh chấp về đất đai là quy trình phức tạp, đòi hỏi kiến thức chuyên sâu về pháp luật đất đai và kỹ năng đàm phán. Để đảm bảo quyền lợi và tuân thủ đúng quy định pháp luật, Quý khách hàng nên cân nhắc sử dụng dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp. Long Phan sẵn sàng hỗ trợ Quý khách hàng trong suốt quá trình giải quyết tranh chấp đất đai. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua hotline 0906735386 để được tư vấn miễn phí và báo giá chi tiết.

Bài viết liên quan

Tranh chấp về đất đai

Các trường hợp được coi là tranh chấp về đất đai theo quy định