Incoterms là gì? Vai trò trong mua bán hàng hóa quốc tế

Tổng quan bài viết

Incoterms (International Commercial Terms) là bộ quy tắc tiêu chuẩn quốc tế được Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành, nhằm điều chỉnh trách nhiệm pháp lý giữa bên mua và bên bán trong giao dịch hàng hóa quốc tế. Bộ quy tắc này không chỉ phân định rõ chi phí, rủi ro mà còn giúp giảm thiểu tranh chấp và đảm bảo minh bạch. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các nhóm Incoterms, vai trò của chúng, và hướng dẫn cách lựa chọn điều kiện phù hợp cho Quý khách hàng.

Vai trò của Incoterms trong thương mại quốc tế
Vai trò của Incoterms trong thương mại quốc tế

Incoterms là gì? Trách nhiệm của người bán và người mua trong vận chuyển hàng hoá

1. Incoterms là gì?

Incoterms là tập hợp các quy tắc được quốc tế công nhận, dùng để xác định nghĩa vụ, chi phí và rủi ro giữa bên bán và bên mua trong quá trình vận chuyển hàng hóa. Được ICC giới thiệu từ năm 1936, Incoterms đã trở thành công cụ hữu hiệu trong thương mại quốc tế.

Phiên bản mới nhất, Incoterms 2020, được thiết kế để phản ánh sự thay đổi trong các phương thức vận chuyển, bảo hiểm và xu hướng toàn cầu hóa. Các phiên bản trước đó như Incoterms 2010 hoặc 2000 cũng đã từng là tiêu chuẩn nhưng hiện tại dần được thay thế.

Incoterms áp dụng chủ yếu trong vận chuyển hàng hóa hữu hình và quy định các điều khoản về chi phí vận chuyển, bảo hiểm, giao nhận. Tuy nhiên, Incoterms không điều chỉnh các khía cạnh như phương thức thanh toán hay vấn đề chuyển giao quyền sở hữu tài sản.

2. Trách nhiệm của người bán và người mua trong vận chuyển hàng hoá

Tuỳ vào từng trường hợp cụ thể, người bán và người mua trong vận chuyển hàng hóa có trách nhiệm tương đương. Dưới đây là trách nhiệm cơ bản của người bán và người mua:

Trách nhiệm của người bán:

  • Giao hàng đúng thời gian, địa điểm đã thỏa thuận.
  • Cung cấp chứng từ liên quan (hóa đơn, vận đơn, giấy chứng nhận bảo hiểm nếu có).
  • Thanh toán các chi phí liên quan đến hàng hóa trước điểm chuyển giao trách nhiệm, như phí giao nhận, bốc xếp, hoặc thủ tục xuất khẩu (tùy theo điều kiện Incoterms áp dụng).

Trách nhiệm của người mua:

  • Thanh toán giá trị hàng hóa theo hợp đồng.
  • Nhận hàng tại điểm giao nhận được quy định trong Incoterms.
  • Chịu các chi phí và rủi ro phát sinh sau khi nhận hàng, chẳng hạn thuế nhập khẩu, vận chuyển nội địa, hoặc bảo hiểm (nếu áp dụng điều kiện yêu cầu người mua chịu trách nhiệm).

Ý nghĩa pháp lý của trách nhiệm:

Incoterms không chỉ giúp phân định rõ vai trò giữa người bán và người mua mà còn hạn chế rủi ro tranh chấp phát sinh từ việc hiểu sai trách nhiệm. Quý khách hàng cần cân nhắc kỹ để lựa chọn điều kiện Incoterms phù hợp với năng lực và khả năng tài chính của mình.

Các nhóm Incoterms hiện nay

Incoterms được chia thành hai nhóm chính dựa trên phương thức vận tải, mỗi nhóm có các quy định cụ thể như sau:

1. Nhóm sử dụng cho mọi phương thức vận tải:

  • EXW (Ex Works – Giao hàng tại xưởng): Bên mua chịu trách nhiệm từ điểm giao hàng của bên bán.
  • FCA (Free Carrier – Giao cho người chuyên chở): Bên bán giao hàng tại một địa điểm do hai bên thỏa thuận.
  • CPT (Carriage Paid To – Cước phí trả tới): Bên bán chịu cước phí vận chuyển tới địa điểm quy định.
  • CIP (Carriage and Insurance Paid To – Cước phí và bảo hiểm trả tới): Bên bán chịu trách nhiệm bảo hiểm hàng hóa.
  • DAP (Delivered At Place – Giao tại nơi đến): Bên bán chịu mọi chi phí đến nơi giao hàng cuối cùng.
  • DPU (Delivered at Place Unloaded – Giao hàng tại nơi đến, đã dỡ): Tương tự DAP nhưng hàng hóa phải được dỡ xuống.
  • DDP (Delivered Duty Paid – Giao đã nộp thuế): Bên bán chịu trách nhiệm toàn bộ thuế phí và giao hàng tới nơi của bên mua.

2. Nhóm sử dụng riêng cho vận tải đường biển và đường thủy nội địa:

  • FAS (Free Alongside Ship – Giao dọc mạn tàu): Bên bán giao hàng cạnh tàu tại cảng quy định.
  • FOB (Free On Board – Giao lên tàu): Bên bán giao hàng lên tàu tại cảng quy định.
  • CFR (Cost and Freight – Tiền hàng và cước phí): Bên bán chịu chi phí vận chuyển nhưng không chịu bảo hiểm.
  • CIF (Cost, Insurance and Freight – Tiền hàng, bảo hiểm và cước phí): Bên bán chịu trách nhiệm cả vận chuyển lẫn bảo hiểm hàng hóa.
Các phương thức vận tải hàng hóa quốc tế
Các phương thức vận tải hàng hóa quốc tế

Vai trò của Incoterms trong hoạt động thương mại quốc tế

  • Hỗ trợ giao dịch hiệu quả:
    Incoterms giúp xác định rõ trách nhiệm của các bên, từ đó tăng cường sự minh bạch và giảm thiểu tranh chấp phát sinh trong giao dịch.
  • Bảo vệ quyền lợi pháp lý:
    Các quy định này là cơ sở pháp lý rõ ràng, giúp các bên giải quyết tranh chấp dễ dàng hơn khi xảy ra vấn đề trong quá trình vận chuyển hàng hóa.
  • Giảm thiểu rủi ro tài chính:
    Việc sử dụng Incoterms đúng cách có thể giảm thiểu các chi phí không đáng có như chi phí phát sinh do không rõ trách nhiệm hoặc lỗi trong vận chuyển.
  • Tối ưu hóa chuỗi cung ứng:
    Incoterms cho phép các doanh nghiệp quốc tế tối ưu hóa việc lập kế hoạch và phối hợp chuỗi cung ứng bằng cách xác định trước các trách nhiệm và chi phí vận tải.

Cách lựa chọn Incoterms phù hợp

Việc lựa chọn Incoterms cần cân nhắc dựa trên các yếu tố sau:

  • Năng lực và trách nhiệm vận chuyển:
    Đối với Quý khách hàng có khả năng kiểm soát toàn bộ vận tải, điều kiện như EXW sẽ phù hợp. Trong khi đó, nếu giao dịch yêu cầu sự hỗ trợ từ bên bán, DDP hoặc DAP có thể là lựa chọn tốt.
  • Loại hình vận tải:
    Các điều kiện như FOB, CFR, và CIF chỉ áp dụng cho vận tải đường biển. Đối với vận tải đa phương thức hoặc đường bộ, các điều kiện như FCA hoặc CIP sẽ phù hợp hơn.
  • Khả năng tài chính:
    Nếu bên mua có khả năng tài chính tốt, họ có thể chịu toàn bộ chi phí vận chuyển (ví dụ: EXW). Ngược lại, nếu bên bán muốn đảm nhận nhiều chi phí, các điều kiện như DDP sẽ phù hợp.
  • Yêu cầu về bảo hiểm:
    Điều kiện CIP và CIF bao gồm bảo hiểm hàng hóa. Nếu việc bảo vệ tài sản là quan trọng, Quý khách hàng nên cân nhắc sử dụng các điều kiện này.
Dịch vụ tư vấn liên quan đến mua bán hàng hóa quốc tế
Dịch vụ tư vấn liên quan đến mua bán hàng hóa quốc tế

Tư vấn về Incoterms và các vấn đề liên quan

  • Đánh giá loại hình vận chuyển, năng lực tài chính, và yêu cầu pháp lý để hỗ trợ doanh nghiệp chọn điều kiện Incoterms tối ưu.
  • Tư vấn soạn thảo và rà soát hợp đồng:
  • Kiểm tra và điều chỉnh các điều khoản liên quan đến Incoterms trong hợp đồng thương mại, đảm bảo đúng pháp luật và giảm thiểu rủi ro.
  • Hỗ trợ đàm phán thương mại quốc tế:
  • Tư vấn chiến lược đàm phán về trách nhiệm, chi phí, và rủi ro dựa trên Incoterms.
  • Cung cấp giải pháp pháp lý và đại diện xử lý tranh chấp phát sinh trong vận chuyển hoặc giao nhận hàng hóa quốc tế.
  • Đánh giá tác động của các điều kiện Incoterms đến nghĩa vụ thuế và thủ tục hải quan trong xuất nhập khẩu.

Incoterms là công cụ thiết yếu trong thương mại quốc tế, đảm bảo quyền lợi và giảm thiểu rủi ro pháp lý cho các bên tham gia giao dịch. Việc lựa chọn điều kiện phù hợp không chỉ giúp tối ưu hóa chi phí mà còn đảm bảo tính minh bạch trong các giao dịch quốc tế. Để nhận tư vấn chi tiết, Quý khách hàng vui lòng liên hệ với Long Phan qua hotline 0906735386. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành và hỗ trợ Quý khách hàng.